fotoğrafta altın oran

Bir doğruyu öyle bir yerinden kesinki "kısa tarafın uzun tarafa oranı, uzun tarafın doğrunun tamamına oranına" eşit olsun. Zor gibi görünebilir, ancak aslında çevremizdeki binlerce doğal şekil bu orandadır. Kolunuzu dirsekten kesersek kan kaybından ölmeden önce ölçtüğünüzde görecekseniz ki buradaki oran yukarıdaki sorunun cevabı kadardır. İşte bu orana sevgili işten kaytaran internet gezginleri, altın oran deniyor.

Konumuzla alakası nedir derseniz, geleceğiz, 2 dk patlamayın. Konumuz "fotoğraf ve fotoğrafta altın orana giriş". Fotoğrafta altın oran "altın" değerindedir. İşte bu yüzden ona altın oran deniyor zaten, bu kadar basit.

Çok açıklayıcı olmadı sanırım. Biraz eskiden başlayalım. Vakti zamanında Leonardo Fibonacci(1250) diye bir abi yaşamış. Biz bir elde kılıç, diğerinde yay, at tepesinde koştururken o oturmuş italya'da bir sayı dizisi düşünmüş. Bu dizideki sayılar kendinden önceki 2 sayının toplamı kadarmış.

0,1,1,2,3,5,8,13,21,34..... şeklinde devam ediyormuş.

İçinizde bazılarınız ilk 2 sayıya(0 ve 1 e) bakıp "ama bunların kendinden önce 2 sayı bulunmuyor ki" diyebilir. Bu soruyu bana değil, öbür tarafta Fibonacci ye sorun lütfen. Ayrıca bir dizinin başlangıç sayısı olarak 0 kullanmak daha mantıklı bence. Mesala gidip 4 ten başlasaydı (4,5,9,14,23,37,60..) ne olurdu diye merak ediyorsanız söyliyeyim, sonuç değişmezdi. Sayılar büyüdükçe altın oran denen 1.618033988749894.. sayısına yine ulaşırdı. (Ben denedim, ulaştım) Bu sayı nerden çıktı derseniz , bu sayı, bu dizideki ard arda sayıların birbirine bölümü ile ortaya çıkıyor. 3/2, 5/3, 8/5 vs gibi. Sayılar büyüdükçe 1.618033988749894 rakamına ulaşılıyor.


Yukarıdaki "bir doğruyu neresinden keselim ki.." sorusunun cevabı tahmin edeceğiniz üzere "1.618033988749894 oranında kesin"dir. Bu sayıya PHI sayısı deniyor. Pi sayısı gibi bir sabit bu da. Bu fi ismi çok sonra verilmiş, ayrıca Fibonacci'nin F sine de gönderme var. Bir başka Leonardo olan Da Vinci, orta çağda Fibonacci'nin bu dizisinden haberdarmıydı bilmiyorum, ama bu oranı bir çok eserinde uygulamış. En azından Mona Lisa tablosunun 3 e 2 oranı bunu gösteriyor. Ayrıca mona lisa'nın detayında da bu oran defalarca tekrarlanmış. Siyahların beyazlara oranı, omuzların üstü ve altı vs vs..

Fotoğraf netlik, konu, komposizyon vs gibi tüm öğlerinin yanında eğer altın orandan yoksunsa fotoğrafta bir eksiklik oluyor. Göze güzel görünen altın oran "neden göze güzel görünüyor" anlamak zor. Herhalde binlerce yıldır etrafımızda gördüğümüz şekilller genlerimize kadar işlemiş, bilemiyorum. Aşağıdaki 1. fotoğraf 1-2 ay önce çektiğim bir kare. Oran falan yok görüleceği üzere, 2.cisinde ise altın oran biraz olsun var.




En alttaki fotoğrafdaki oran çizgilerini PhotoShop ve Golden Crop diye herkese lazım bir eklenti ile çizdim. Fotoğrafı çekerken kadrajda yaptığınız hataları bu eklenti ile düzeltebilir, veya fotoğraflarınızı altın orana uydurabilirsiniz. (Bu eklenti kimseyi bir fotoğraf ustası yapmaz unutmayın. Siz yinede fotoğrafı çekerken yapın ne yapacaksanız.)