MKB55
🏅Acemi Tasarımcı🏅
AĞAÇ ( AHŞAP) EL OYMACILIĞI - 2015
Sizlere yüzyıllardır köklü bir geçmişe sahip el sanatlarından ağaç oymacılığı hakkında bilgi vermeyi sizlerden gelen sorularla tekrar düzenleyip sizlere sunmayı uygun gördüm. El sanatları bir milletin milli kültürünü belirleyen en önemli unsurlardan birisidir. Sönmeye yüz tutmuş ağaç oymacılığı sanatını günümüzde makineleşme ile her ne kadar yürütülmeye çalışılsa da gerçek el oyma sanatının yerini asla alamamaktadır. Oymacının kesimindeki zerafet, oymadaki derinlik ve uç noktalardaki hayali oymaya taşımayı maalesef makineleşmede yapamamaktasınız. Makineye ne yüklerseniz onu alırsınız. Ama el sanatında ise hayallerinizi aktarırsınız Bu nedenle gerçek el oyması günümüzde antika özelliği taşımaktadır. Siz hiç makineden çıkan bir oymanın antika özelliği taşıdığını gördünüz mü?
Sizlere ağaç oymacılığı ile ilgili resimli anlatımlı olarak geniş bir bilgiyi yıllardır birlikte çalıştığım Atakum Amisos Otelininde oyma işlerinde birlikte çalıştığım sevgili arkadaşım oymacı Hasan Gençle size anlatmaya çalışacağım. Kendi çalışma alanım altın varakçılıkla sürekli yan yana çalışan oymacılık sanatını şimdi birlikte inceleyelim:
Önce ne yapacağımıza karar vermeliyiz.
Sırası ile daha sonra;
Model seçimi
Ağaç seçimi
Kalıp çıkarılması
Kesim yapma
Parçaların birleştirilmesi
Gibi aşamalardan sonra oyma işlemine geçilir.
ŞİMDİ SIRASIYLA BU AŞAMALARI İNCELEYELİM:
Önce bir model seçimi ile ne yapacağımıza karar vermeliyiz. Bu karar bir koltuk takımı
Bir televizyon seyretme koltuğu (Kleopatra)
yada bir puf
olabilir ve yahut da isteğinize göre farklı amaçla bir model olabilir.
Model seçiminin arkasından yapacağımız modele uygun ağaç seçimini yaparız. Sizlere ağaçlar hakkında geniş bir bilgi vererek bu seçimi amacınıza göre seçtiğiniz modelin dayanıklı olması için sizlere bırakıyoruz. Bu Konuda
Antik eserlerin restorasyonu ve konservasyonu ile Ahşap hakkında bilmek istedikleriniz Işıl Tuana - Mustafa Kemal Bektaş
Antik eserlerinizin tamiri için Mimari sanat Tarzları Işıl Tuana- Mustafa Kemal Bektaş
Antik eserlerinizin boyanması, korunması ve bakımı ve Onarımı (Restorasyonu ve Konservasyonu) Işıl Tuana- Mustafa Kemal Bektaş
konularına bakıp yardım alabilirsiniz. Ağaç seçiminde dikkat edeceğiniz en önemli husus kullanacağınız ahşapta kurt delikleri olmamasına dikkat etmelisiniz. Diğer bir husus da yapacağınız obje meşe ise komple meşe olmalı parçalı ahşap kullanılmamasıdır. Ağaç seçimin ardından yapacağımız objenin kalıplarını çıkarırız.
Daha sonrada seçtiğimiz ağaçlardan oluşturduğumuz modele göre şerit de (Hızarda) kesime başlarız
Daha sonrada kesilen parçalar bir bütün haline getirilip oyulacaksa parçaların birleştirilmesine geçilir.
Birleştirme işleminin arkasından oyma işlemine geçilir. Oyma işleminde genelde oymacı kardeşlerimiz ahşabı yumuşatmak amacıyla mazot sürerek yumuşatma yapmaktadırlar. Mazotun kimyasal özelliği nedeniyle bazı ahşaplarda renk farklılığına neden olmakta hatta ahşabın üzerindeki etkisinin gitmesi uzun süre sürebilmektedir. Önerimiz ahşabın yumuşatma işleminde çabuk uçması özelliği ve renk bırakmama özelliği nedeniyle gazyağı kullanmalarıdır.
Oyma işlemine geçtiğimize göre şimdi oymacılıkta kullanılan aletleri tanıyalım
Oyma işleminde kullanılan Malzemeler şunlardır.:
1. Tırnak bıçağı (V ağızlı alet)
2. Küçük oluklu ıskarpela
3. Küçük ağızlı yan bıçak
4. Büyük ağızlı yan bıçak
5. Geniş ağızlı bıçak
6. 8lik oluklu ıskarpela
7. Geniş ağızlı bıçak
8. 10 oluklu ıskarpela
9. 14lük oluklu ıskarpela
10. Eğri oluklu ıskarpela
11. Küçük oluklu ıskarpela
Düz kalem seti
Kargaburnu
Oluk seti
Tırnak seti
12. Palet Bant Zımpara
13. Kıl Testere
14..Balon
15. Pırpır
16. Muhtelif numaralarda zımparalar
17. Yapıştırmada kullanılan tutkallar,yapıştırıcılar
18. Gönye
19. Muhtelif boyda ihtiyaca uygun İşkence
20. Cetvel-Metre
21. Kurşun kalem
22. Silgi
23. Kalıp çıkarma mukavvası
24. Şarjlı Matkap
25.Muhtelif vida çeşitleri
26. Degubaj
27. Mini freze
28.Oymacı mengenesi
29. Oymacı Tezgahı
30. Zımpara Makinası
31. İhtiyaca göre muhtelif diğer malzemeler
Oymacılıkta aletleri tanıdıktan sonra şimdi oyma işlemine geçebiliriz
Oyma yapacağınız objeyi işaretlersiniz. Mukavvada kalıp çıkartırsınız. Yada A3 kağıda çıkaracağınız modelin fotokopisini büyültüp mukavva üzerine çizersiniz. Ya kesim yaparsınız Ya da fotokopi kağıdının altına karbon kağıdı koyup oyacağınız ahşap üzerine çizime başlarsınız. Daha sonra hızarda yada degubaj ile çizdiğiniz modelin kesimine başlarsınız
Hızarda yada degubajda ham hale gelmiş objeyi bu kez tezgahınızda oymada kullandığınız iskapila yada muhtelif bıçaklarla modelinize uygun hale getirmek için çizimlerinizin üzerinden oymaya başlarız. Elimizde bıçaklar, iskapilalar yardımıyla ağızlarının açılarına göre oyma işlemine devam ederiz
Gördüğünüz gibi kimi yerleri tırnakla kimi yerleri oluk bıçağı ile kimi yerleri de düz bıçakla oymaya devam ederiz.Bazı yerlerde tokmakla bazı yerlerde de avuç içinin itmesiyle hassas bir şekilde oymaya devam edilir.
oyma işlemi bittiğinde önce balonla sonra pırpır ile temizliği ile ahşap üzerinde kalan pütürtülerin temizliği yapılır. Daha sonrada muhtelif zımparalar ile zımparası ve temizliği yapılır. Ve en sonunda birleştirilmesi yapılır
Bütün bu el emeği ile uğraşın sonunda ortaya çıkan tablo size gurur verecektir.
Saygılar
M.KEMAL BEKTAŞ
0.553.5381264
Melike Varakçılık