MKB55
🏅Acemi Tasarımcı🏅
ANTİKA MALZEMELERİNİN RESTORASYONU VE KONSERVASYONU (ONARIMI, BAKIMI VE KORUNMASI)
Öncelikle 2014 yılında kaybettiğimiz bilgilerinden yararlandığım gomalak cila ustası ve restoratör Gökhan Erola Allah rahmet eylesin mekanının cennet olsun dilerim.
Sizlere sizden gelen sorular ışığın da ana hatları ile antika malzemelerin,klasik mobilyaların restorasyonu ve konservasyonundan bahsetmek istiyorum.
Restorasyon demek; objenin bütünlüğünün bozulan kısımlarının aslına uygun bir şekilde yenilenmesi, onarılmasıdır.
Konservasyon ise; Objenin korozyona karşı bazı metotlarla bozulmaya,çürümeye karşı korunma tedbirleri çalışmalarının tümüdür
Eğer bir nesne, çevre şartları dikkate alınarak bozulmaktan ve çürümekten korunuyorsa bu konservasyondur. Anlaşılacağı gibi burada nesne üzerinde herhangi bir oynama yapılmaz, sadece zamana yenik düşmesini önleyecek önlemler alınır. Ürünün doğallığının bozulmaması için tarihi eserlerde bu işlem sıkça uygulanır.
Restorasyonda ise ürüne bir müdahale söz konusudur. Burada zaten çürümüş ve yıpranmış tarihi eserler aslına uygun olarak yeniden inşa edilir. Genellikle orijinal ürüne her bakımdan sadık kalınır. Buna malzeme de dahildir. Ürünün orijinalliği elbette biraz bozulacaktır.
Antika özelliği taşıyan bir objenin (masa,sehpa v.s olabilir)bakım ve onarımı için öncelikle müze envanterine kayıtlı olup olmadığına bakılmalıdır.Orjinal resmine mutlaka bakılmalıdır. Üzerinde kullanılan verniklerin aslına dikkat edilmelidir. Gomalak cila ise aynı şekilde gomalak cila son kat olarak uygulamalıdır. Üzerindeki kaplamalar gözden geçirilmeli orijinal kaplama ile tamiri yapılmalıdır. Oymaların keskinliklerine zımpara vurulmaz.Cam parçaları ile boya kaznınılmaz. Boya kazımak gerekirse çubuk sitrelerle kazıma işlemi yapılır. Cam parçaları mobilyayı çizer ve adeta antikalıktan çıkarır,tamiri mümkün olmayan bir hale getirir. Oymalı bölümler boya sokücülerle ve alkolle temizlenir. Kurtlanmış bölümler temizlenmeli ve ilaçlanmalıdır. Macunlanacak bölümler itina ile yapılmalı ve zımparası yapılmalıdır.
Kaplama düz zeminler kesinlikle kazınmamalı, papel kaplama dediğimiz tür inanılmaz değerli bir işçilik olduğundan objeye ciddi zarar verebilirsiniz. Bu tür Antikaların kazınması sadece eski cila var ise, ispirto ile ve zımpara ile yapılmalıdır, sistre yapılacak zeminleri sistre kullanımını bilen Ustalar tarafından yapılmalıdır.
Antika malzemenin restorasyonunu yapacak kişinin çok iyi ağaç bilgisi olmalıdır. Her ağac farklı olup, Ceviz ağacının bile çok farklı türü vardır, Normal ceviz ağacı ile kök ceviz ağacının mobilya cilası dahi farklıdır ve bunu bilmek şarttır.
Gerek sistre ile boya kazırken ve gerekse cila yaparken en önemli dikkat edilecek nokta ağacın damarları yönünde olmasına dikkat edilmelidir. Aksi takdirde obje çizik çizik olacaktır.
Objenin altın varak yapılacak bölgeleri için bakınız Aşama aşama Altın Varak yapımı. Işıl Tuana-Mustafa Kemal Bektaş
Objenin gomalak cila yapılacak bölgeleri için bakınız Aşama aşama Altın Varak yapımı.., Gomalak cila Yapımı Işıl Tuana-Mustafa Kemal Bektaş
Ağacı, masif ağaç yada mobilyayı sakın ölü obje olarak görmeyin. Ağaç devamlı çalışan bir hayat kaynağına sahiptir. Mobilyaların bugüne kadar gelmesinde ki sebep damarlarındaki kalan öz su olup bu özsu dayanıklılığı verir. Zımpara bu dokuları yeniden canlandırır,
Restorasyonda dikkat edilmesi gereken diğer husus da her türlü renk uygulamalarında vernik uygulamalarında renk bütünlüğünü sağlamak amacıyla direk obje üzerine uygulamayıp muhtelif parçalar üzerinde deneme yapılmalıdır. Ağac tamirlerinde her çiziği her eziği kapamak diye bir şey yoktur, doğal ağac yaralarını kapamak illa ki şart değildir, İşini iyi bilen usta cila yeteneği ile bu yüzeyleri göze batmayacak şekilde kapatır. Restorasyonu yapacak usta ahşabın dokusunu türünü mutlaka ama mutlaka iyi bilmesi şarttır. Antika gerçek ustaların yaptıkları ile ahşabın ömrü uzar.
Yaptığın işi önce kendi ruhun hissedecek ve içindeki vicdanın sesi beğenene kadar aldığın işi asla bitti diye teslim etmemek usul olmalıdır.
Restorasyon yapacak kişi mutlaka mimari sanat tarzlarını (Gotik,Barok tarzı v.s) ve konservasyonu iyi bilmelidir. (Bakınız Mimari de sanat tarzları Yapımı Işıl Tuana-Mustafa Kemal Bektaş)
Unutmayın size ve sevdiklerinizden kalan ahşap malzemeler,objeler sizin elerinizde ruhunuzla hayat bulacaktır.
IŞIL TUANA - M.KEMAL BEKTAŞ
Melike Varakçılık
