ANAKART(Mainboard):
Bilgisayarın elektronik parçalarının tümünün takıldığı , bağlandığı elektronik devredir. Başka bir ifadeyle devre elemanlarını üzerinde bulunduran (slot, soket, entegre, chip,genişleme yuvaları vs.) elektronik plakettir. Ayrıca üzerinde işlemcinin, çeşitli kartların takılacağı yuvalar; kasanın arkasına açılan kısmında fare,klavye,monitör vs. bağlama noktaları [port veya kapı] bulunur. Anakart, diğer aygıtlardan gelen kabloları üzerinde barındırdığı için bu adı almıştır.
Son yıllarda işlemcilerin hızlanmasından sonra anakartların önemi arttı. Özellikle üzerinde bulundurdukları chipset'ler büyük önem taşıyor. Önemi, anakartların çoğu zaman markası yada modeli yerine üzerlerindeki chipset'in adı ile anılmalarından da anlaşılıyor. Birçok anakart aynı chipseti kullanmasına rağmen her birinin kendine has özellikleri var. Anakart üzerindeki ön bellek miktarı,ön belleğin kullanım şekli,entegre edilmiş giriş-çıkış kartının hızı, desteklediği ram çeşidi ve önbellekleyerek kullanılabildiği RAM miktarı, desteklediği veri transfer yolları, uyum sağladığı işlemci miktarı ve daha birçok teknik özellik kullanılan işlemci kadar önemli. Yetersiz bir önbellek sistemin performansını çok çok aşağılara çekmekte ve böylece yeterli performans almak mümkün.
Anakartlar özellikle pentium işlemciler çıktıktan sonra çok büyük değişikliklere uğradılar. Anakart üzerine takılan kartların,hem anakart ile haberleşmeleri hem de fiziksel boyutları açısından oturtulmaya çalışan standartlardan ISA ve PCI tüm anakartların vazgeçilmez parçaları.
Modelleri: LX,ZX,EX,BX
Markaları: Azza, Gigabyte, Creative, Asustek, Sis vs.
CPU (Central Processing Unit):
Bilgisayarın beyni de denilebilir. Bildiğimiz adı İşlemci’dir. Bilgisayarın en önemli parçası olduğu için bilgisayar sistemleri kullandıkları işlemci ile tanımlanırlar. Celeron 1200, Pentium IV 2400 gibi... Yönetim ve kontrolü burada yapılır.İki bölümden oluşur;
· Aritmetik ve Mantık Birimi (Arithmetic & Logic Unit -ALU) : Dört işlem, verilerin karşılaştırılması, karşılaştırmanın sonucuna göre yeni işlemlerin seçilmesi ve kararların verilmesi bu birimin görevidir.
· Kontrol Ünitesi ( Control Unit -CU) : Işlem akışını düzenler, komutları yorumlar ve bu komutların yerine getirilmesini sağlar.
Hız işlemci seçiminde en önemli kriterlerden biridir. Çünkü işlemci gücünüz ne kadar fazlaysa bilgisayarınız okadar hızlı olacaktık. İşlemci hızlarından genelde saat hızı olarak bahsedilir. Bu hız MHz birimi ile belirtilir. MHZ ise işlemcinin saniyede kaçyüz milyon vuruş yaptığını belirtir
BELLEK
RAM( Random Access Memory)
rogramların ve verilerin kullanıldıkları zaman geçici olarak depolandıkları yerdir. CPU'da işlemler yapılırken ana bellekte saklanan veriler kullanılır ve işlenen veriler (bilgi) RAM bellekte tutulur. Elektrik kesildiğinde bellekteki veriler kaybolur. Birimi megabayt (MB)'dır. PC'lerde 8, 16, 32, 64 MB bellekler kullanılmaktadır.
ROM( Read Only Memory):Üzerinde yalnız okuma yapılır. Üretici firma tarafından ilk imalatı esnasında yerleştirilir. Yazma yapılamaz. Sadece okunabilir bellek anlamındadır. Elektrik kesintisinden etkilenmez. Bios bilgileri burada tutulur. Üretici firma tarafından board üzerinden monte edilmiştir. Bilgisayarı çalıştıracak olan DOS sisteminin disk/disket aracılığı ile RAM belleğe yüklenmesi de ROM belleğin görevidir.
CACHE bellek: Tampon bellek anlamındadır. RAM belleğe destek amacı ile üretilmiş bir bellek birimidir. Board üzerinde 128 Kb , 256 Kb veya 512 Kb kapasitede bir entegre biçimidir.
Bilgisayarda Bellek Birimleri
Bilgisayarda en küçük birim BIT tir.
1 BYTE = 8 Bit
1 Bit 0 ya da 1'den (kapalı devre=0, açık devre=1) oluşur.
1 BYTE 1 karakterdir.
1024 BYTE = 1 KiloByte'dır. (KiloByte = KB)
1024 KB = 1 MegaByte'dır. (MegaByte = MB)
1024 MB = 1 GigaByte (GigaByte = GB)
1024 GB = 1 TeraByte (TeraByte = TB)
Yonga Seti(Chipset): Tüm emir ve veri transferleri bütününün oluşturduğu trafiği denetleyen çiplerdir. Anakartın iyi ya da kötü seçilmiş olması halinde performansı çok ciddi şekilde etkileyecek birkaç parçadan biridir. Zaten anakart isimleri bu sebeple barındırdıkları yonga setinin ışığında anılır(Intel 430tx gibi).
HARDDİSKLER:
Veri ortamı ****l olması nedeni ile “hard(sert)” veya taşınamaması nedeni ile “fixed(sabit) disk” olarak adlandırılır. Bilgilerin kalıcı olarak tutulduğu yerdir. Görevi, sayısal sinyallere çevrilmiş bulunan verileri manyetik ortamda saklamaktır. Bu işlemi yapan eleman ise okuma-yazma kafası adı verilen elemandır.Data kablosu vasıtası ile bilgi alışverişi sağlanır. Harddiskin modeline ve kapasitesine göre kafa sayısı değişir. Kapasite olarak 20 Mb’tan başlayıp 13.2 Mb’a kadar olmaktadırlar. Harddiskin kapasitesi, kullanılan manyetik disklere(plakalara) bağlıdır.
Alırken nelere dikkat edilir?
-kapasite –işlem hızı -dönüş hızı
RPM : Dönüş hızı( Raund Per Minute). Bir dakikada kendi etrafında dönüş sayısı.
Harddiskin Yapısı:
HDD İLE RAM ARASINDAKİ FARKLAR
a) RAM hafıza HDD ten çok hızlıdır.
b) Bilgiler HDD te plakalar üzerinde saklanırken RAM da çip’ ler üzerinde saklanır.
c) RAM uçucu hafızaya , yani elektrik kesilince içeriği silinen . HDD ise kalıcı hafızadır.
DİSKETLER:
Yardımcı bellek birimleridir. En önemli özelliği sistemden bağımsız olarak saklanabilmesi ve taşınabilmesidir. Bu yüzden bilgisayardan bilgisayara bilgi taşıma ve bilgi alışverişi yapma olanağı sağlarlar. Floppy disketler, ancak disket sürücü tarafından kullanabilirler. Disket sürücüler birbirleriyle uyum içerisinde çalışan mekanik ve elektrik-elektronik parçalardan meydana gelmişlerdir. Okuma-yazma kafası çift taraflı olup, ileri-geri hareketlerle üzerindeki verilere erişir. Kayıt ortamları plastik bir koruyucu ile kaplanmıştır. İki çeşit disket vardır:
a)5.25 inch’lik disketler: İlk çıkan disketlerdir. Kapasite olarak küçük, hacim olarak büyüktürler. 320 Kb ve 720 Kb kapasitededirler.
b)3.5 inch’lik disketler: Bunlar 720 Kb ve 1.44 Mb kapasiteye sahiptirler. Double Density ve High Density olmak üzere iki tiptedirler
CD-ROM SÜRÜCÜLERİ:
Türkçe karşılığı sadece okunabilir compac disk bellek anlamındadır. CD-ROM’lar plastik özlü yüksek kapasitedeki CD’leri okumak için tasarlanmış donanımlardır. Bir CD-ROM sürücüsü değişik formatlarda yazılmış CD’leri okuyabilir. Örneğin müzik setlerinde dinlediğimiz CD’ler, veri CD’leri gibi. Bir CD içersinde 650 Mb veri, 74 dakikalık film, 18 saatlik ses veya müzik kaydedilebilir. CD-ROM’lar hız olarak 40x ile 60x arasındadırlar. Bir CD-ROM sürücüsünün ön panelinde kulaklık girişi, ses ayarı, okuma durum ışığı ve CD’nin çıkarılıp takıldığı tuşlar vardır. Arka panelinde ise ses bağlantı soketi, jumper ayarı, IDE ara birim bağlantı slotu ve elektrik slotu bulunur.
DVD-ROM:
Yüksek veri depolama kapasitesine sahip ve CD-ROM boyutlarında yeni bir media birimidir. DVD’ler üretim formatlarına göre 4.7 Gb ile 117 Gb arasında kapasiteye sahiplerdir. Tek CD’ye sığmayan birçok program,döküman, oyun, filmler artık DVD-ROM’larda tek bir birim olarak üretileceklerdir. Okuma hızları “x” olarak belirtilir. Hızları; 1x/8x, 2x/20x ve 6x/32x şeklindedir.
6x=CD-RW video CD’lerini
32x=CD-ROM disklerinin okuma hızını ifade eder.
Bilgisayarın elektronik parçalarının tümünün takıldığı , bağlandığı elektronik devredir. Başka bir ifadeyle devre elemanlarını üzerinde bulunduran (slot, soket, entegre, chip,genişleme yuvaları vs.) elektronik plakettir. Ayrıca üzerinde işlemcinin, çeşitli kartların takılacağı yuvalar; kasanın arkasına açılan kısmında fare,klavye,monitör vs. bağlama noktaları [port veya kapı] bulunur. Anakart, diğer aygıtlardan gelen kabloları üzerinde barındırdığı için bu adı almıştır.
Son yıllarda işlemcilerin hızlanmasından sonra anakartların önemi arttı. Özellikle üzerinde bulundurdukları chipset'ler büyük önem taşıyor. Önemi, anakartların çoğu zaman markası yada modeli yerine üzerlerindeki chipset'in adı ile anılmalarından da anlaşılıyor. Birçok anakart aynı chipseti kullanmasına rağmen her birinin kendine has özellikleri var. Anakart üzerindeki ön bellek miktarı,ön belleğin kullanım şekli,entegre edilmiş giriş-çıkış kartının hızı, desteklediği ram çeşidi ve önbellekleyerek kullanılabildiği RAM miktarı, desteklediği veri transfer yolları, uyum sağladığı işlemci miktarı ve daha birçok teknik özellik kullanılan işlemci kadar önemli. Yetersiz bir önbellek sistemin performansını çok çok aşağılara çekmekte ve böylece yeterli performans almak mümkün.
Anakartlar özellikle pentium işlemciler çıktıktan sonra çok büyük değişikliklere uğradılar. Anakart üzerine takılan kartların,hem anakart ile haberleşmeleri hem de fiziksel boyutları açısından oturtulmaya çalışan standartlardan ISA ve PCI tüm anakartların vazgeçilmez parçaları.
Modelleri: LX,ZX,EX,BX
Markaları: Azza, Gigabyte, Creative, Asustek, Sis vs.
CPU (Central Processing Unit):
Bilgisayarın beyni de denilebilir. Bildiğimiz adı İşlemci’dir. Bilgisayarın en önemli parçası olduğu için bilgisayar sistemleri kullandıkları işlemci ile tanımlanırlar. Celeron 1200, Pentium IV 2400 gibi... Yönetim ve kontrolü burada yapılır.İki bölümden oluşur;
· Aritmetik ve Mantık Birimi (Arithmetic & Logic Unit -ALU) : Dört işlem, verilerin karşılaştırılması, karşılaştırmanın sonucuna göre yeni işlemlerin seçilmesi ve kararların verilmesi bu birimin görevidir.
· Kontrol Ünitesi ( Control Unit -CU) : Işlem akışını düzenler, komutları yorumlar ve bu komutların yerine getirilmesini sağlar.
Hız işlemci seçiminde en önemli kriterlerden biridir. Çünkü işlemci gücünüz ne kadar fazlaysa bilgisayarınız okadar hızlı olacaktık. İşlemci hızlarından genelde saat hızı olarak bahsedilir. Bu hız MHz birimi ile belirtilir. MHZ ise işlemcinin saniyede kaçyüz milyon vuruş yaptığını belirtir
BELLEK
RAM( Random Access Memory)
rogramların ve verilerin kullanıldıkları zaman geçici olarak depolandıkları yerdir. CPU'da işlemler yapılırken ana bellekte saklanan veriler kullanılır ve işlenen veriler (bilgi) RAM bellekte tutulur. Elektrik kesildiğinde bellekteki veriler kaybolur. Birimi megabayt (MB)'dır. PC'lerde 8, 16, 32, 64 MB bellekler kullanılmaktadır. ROM( Read Only Memory):Üzerinde yalnız okuma yapılır. Üretici firma tarafından ilk imalatı esnasında yerleştirilir. Yazma yapılamaz. Sadece okunabilir bellek anlamındadır. Elektrik kesintisinden etkilenmez. Bios bilgileri burada tutulur. Üretici firma tarafından board üzerinden monte edilmiştir. Bilgisayarı çalıştıracak olan DOS sisteminin disk/disket aracılığı ile RAM belleğe yüklenmesi de ROM belleğin görevidir.
CACHE bellek: Tampon bellek anlamındadır. RAM belleğe destek amacı ile üretilmiş bir bellek birimidir. Board üzerinde 128 Kb , 256 Kb veya 512 Kb kapasitede bir entegre biçimidir.
Bilgisayarda Bellek Birimleri
Bilgisayarda en küçük birim BIT tir.
1 BYTE = 8 Bit
1 Bit 0 ya da 1'den (kapalı devre=0, açık devre=1) oluşur.
1 BYTE 1 karakterdir.
1024 BYTE = 1 KiloByte'dır. (KiloByte = KB)
1024 KB = 1 MegaByte'dır. (MegaByte = MB)
1024 MB = 1 GigaByte (GigaByte = GB)
1024 GB = 1 TeraByte (TeraByte = TB)
Yonga Seti(Chipset): Tüm emir ve veri transferleri bütününün oluşturduğu trafiği denetleyen çiplerdir. Anakartın iyi ya da kötü seçilmiş olması halinde performansı çok ciddi şekilde etkileyecek birkaç parçadan biridir. Zaten anakart isimleri bu sebeple barındırdıkları yonga setinin ışığında anılır(Intel 430tx gibi).
HARDDİSKLER:
Veri ortamı ****l olması nedeni ile “hard(sert)” veya taşınamaması nedeni ile “fixed(sabit) disk” olarak adlandırılır. Bilgilerin kalıcı olarak tutulduğu yerdir. Görevi, sayısal sinyallere çevrilmiş bulunan verileri manyetik ortamda saklamaktır. Bu işlemi yapan eleman ise okuma-yazma kafası adı verilen elemandır.Data kablosu vasıtası ile bilgi alışverişi sağlanır. Harddiskin modeline ve kapasitesine göre kafa sayısı değişir. Kapasite olarak 20 Mb’tan başlayıp 13.2 Mb’a kadar olmaktadırlar. Harddiskin kapasitesi, kullanılan manyetik disklere(plakalara) bağlıdır.
Alırken nelere dikkat edilir?
-kapasite –işlem hızı -dönüş hızı
RPM : Dönüş hızı( Raund Per Minute). Bir dakikada kendi etrafında dönüş sayısı.
Harddiskin Yapısı:
HDD İLE RAM ARASINDAKİ FARKLAR
a) RAM hafıza HDD ten çok hızlıdır.
b) Bilgiler HDD te plakalar üzerinde saklanırken RAM da çip’ ler üzerinde saklanır.
c) RAM uçucu hafızaya , yani elektrik kesilince içeriği silinen . HDD ise kalıcı hafızadır.
DİSKETLER:
Yardımcı bellek birimleridir. En önemli özelliği sistemden bağımsız olarak saklanabilmesi ve taşınabilmesidir. Bu yüzden bilgisayardan bilgisayara bilgi taşıma ve bilgi alışverişi yapma olanağı sağlarlar. Floppy disketler, ancak disket sürücü tarafından kullanabilirler. Disket sürücüler birbirleriyle uyum içerisinde çalışan mekanik ve elektrik-elektronik parçalardan meydana gelmişlerdir. Okuma-yazma kafası çift taraflı olup, ileri-geri hareketlerle üzerindeki verilere erişir. Kayıt ortamları plastik bir koruyucu ile kaplanmıştır. İki çeşit disket vardır:
a)5.25 inch’lik disketler: İlk çıkan disketlerdir. Kapasite olarak küçük, hacim olarak büyüktürler. 320 Kb ve 720 Kb kapasitededirler.
b)3.5 inch’lik disketler: Bunlar 720 Kb ve 1.44 Mb kapasiteye sahiptirler. Double Density ve High Density olmak üzere iki tiptedirler
CD-ROM SÜRÜCÜLERİ:
Türkçe karşılığı sadece okunabilir compac disk bellek anlamındadır. CD-ROM’lar plastik özlü yüksek kapasitedeki CD’leri okumak için tasarlanmış donanımlardır. Bir CD-ROM sürücüsü değişik formatlarda yazılmış CD’leri okuyabilir. Örneğin müzik setlerinde dinlediğimiz CD’ler, veri CD’leri gibi. Bir CD içersinde 650 Mb veri, 74 dakikalık film, 18 saatlik ses veya müzik kaydedilebilir. CD-ROM’lar hız olarak 40x ile 60x arasındadırlar. Bir CD-ROM sürücüsünün ön panelinde kulaklık girişi, ses ayarı, okuma durum ışığı ve CD’nin çıkarılıp takıldığı tuşlar vardır. Arka panelinde ise ses bağlantı soketi, jumper ayarı, IDE ara birim bağlantı slotu ve elektrik slotu bulunur.
DVD-ROM:
Yüksek veri depolama kapasitesine sahip ve CD-ROM boyutlarında yeni bir media birimidir. DVD’ler üretim formatlarına göre 4.7 Gb ile 117 Gb arasında kapasiteye sahiplerdir. Tek CD’ye sığmayan birçok program,döküman, oyun, filmler artık DVD-ROM’larda tek bir birim olarak üretileceklerdir. Okuma hızları “x” olarak belirtilir. Hızları; 1x/8x, 2x/20x ve 6x/32x şeklindedir.
6x=CD-RW video CD’lerini
32x=CD-ROM disklerinin okuma hızını ifade eder.
