- Katılım
- 14 Ağu 2007
- Mesajlar
- 3,962
- Tepkime puanı
- 175
- Yaş
- 41
Çekeceğimiz fotoğraflarda istenmeyen belli bir etkiyi gidermek, efekti vermek, renklerdeki sapmayı gidermek için yardımcı araçlar olarak filtreleri kullanırız.
Filtreler, kendi rengindeki ışıkları geçirir, diğer renklerin ışıklarını geçirmez. Böylelikle ışığını geçirmediği rengin bulunduğu alan filmi pozlamaz ya da diğer renklerin bulunduğu alanlara göre poz değeri düşer ve film yüzeyinde açık tonlarda, baskıda ise koyu tonlarda kalır. Bu da bize istediğimiz kontrastlığı yada gerekli düzeltmeyi sağlar.
İlk fotoğrafçıların ellerindeki film malzemesi tam anlamıyla renk körüydü. Çünkü bu filmler sadece maviyi görebilen ve bunun dışında hiçbir rengi algılamayan filmlerdi. Bu yüzden mavi dışında renklerin bulunduğu objelerin çekimi sırasında mavi çok parlak çıkar, diğer renkler ise film tarafından algılanma derecelerine göre farklı koyu tonlarda görülürdü.
İlk fotoğrafçılar bu olayı bildikleri için, çekecekleri konuya mavi filtre ile bakarlar ve böylece renklerinden etkilenmemeye çalışırlardı. Renk körü film bu yüzden mavi ve sarıyı göze göründüklerinin tam tersi bir parlaklık oranı içinde verirdi. Çünkü göz sarı rengi maviden daha parlak olarak algılar. Mavi ye duyarlı filmde çekim yapıldığını düşünürsek, mavi gök pozitif kart üzerinde beyaz çıkacağı için üzerindeki beyaz bulutların ayrılmadığı, yeşil bitki örtüsünün koyu tonlu, detaysız, sarı çiçeklerin tamamı ile siyah çıktığı görülürdü.
Ortokromatik Film: İsmi ile tam uyum sağlamasa dahi, ileriye doğru çok büyük bir adımı oluşturuyordu. 1870’lerde bilim adamları yeşil ve sarıya da duyarlı Emülsiyonu üretmeyi başardılar. Bu başarıdan o kadar etkilendiler ki, olayı gereğinden fazla şişiren bir yaklaşımla filme "Ortokromatik Film" adını verdiler. Bu ürünün eksik taraflarının ortaya çıkmasından çok sonrada bu isim korundu. Ortokromatik film en çok maviyi görür, bundan biraz az olmak üzere yeşil ve sarıyı da görür ama kırmızıyı göremez.
Pankromatik film: Ortokromatik filmin bu yetersizliği dolayısıyla yeni bir emülsiyon arayışına girilmiştir. Pankromatik film renklere duyarlılığı bakımından bugün de kullanılan filmdir ve bütün renkler için düzeltilmiştir. Ancak mavinin hala biraz daha baskın olduğu görülür.
Filtrelerin kullanımı ile ton röprodüksiyonunun iyileştirilmesi için uygun Filtreler kullanılır.
Bir Pankromatik film renk yorumlama hassasiyeti açısından bir teste tabi tutulsa, bütün renkleri görmesine rağmen ton röprodüksiyonunda yine de bazı hataların olduğu görülecektir. Bu farklılıkların giderilmesi amacıyla bir Filtre cam ya da jelatin gibi renkli bir malzemeden oluşan sistemler kullanılır. Camın veya jelatinin renklendirilme miktarı kullanım amacına göre değişir.
Bir ışık filtresi çalışma bakımından, sıvı filtresine benzetilebilir. Sıvı filtresi nasıl solüsyonun içindeki katı maddeleri sıvıdan ayırıyorsa, ışık filtresi de ışığın içindeki belli renk ışınlarını ortamdan ayırır. Hangi renk filtresinin hangi renkleri geçirip hangilerini tuttuğu, aşağıdaki tablodan görülebilir.
Filtre Geçirdiği renk Tuttuğu renk
Sarı Sarı Mavi
Yeşil Yeşil Magenta
Magenta Magenta Yeşil
Kırmızı Kırmızı Cyan
Mavi Mavi Sarı
Cyan Cyan Kırmızı
Özetlemek gerekirse, bir filtre kendi rengindeki ışığı geçirir, tamamlayıcı rengini tutar.
Filtrenin Gücü: Bu bilgilerden sonra varılan sonuç şudur; bir rengin siyah beyaz film tarafından yorumlanması sırasında hata miktarı arttıkça, kullanılması gereken filtrenin yoğunluğu da artar. Göz önüne alınması gereken önemli bir nokta da kullanılan filtre yoğunluğunun artmasıyla doğru orantılı olarak, poz süresinin de artacağıdır. Çünkü her bir filtre filmin süresine düşüp onu pozlandıracak ışıkların bir bölümünü tutarak filmi etkilemelerini engeller. Pozometreleri TTL ölçüm yapan fotoğaf makineleri bu faktörü hesaba katarak ölçüm yaparlar.
Fotoğrafçılıkta kullanılan filtreler; Düzeltme Filtreleri (Correction Filters), Kontrast Filtreleri (Contrast Filters) ve Özel Etki Filtreleri olmak üzere üç grupta toplanabilir.
1.1. S/B Fotografta Kullanılan Filtreler:
Açık Sarı Filtre: Düzeltme filtresidir, az kullanılır. Ortokromatik duyarkatlarda maviler üzerindeki etkisi azdır. Pankromatik duyarkatlarda hiç bir etki sağlamazlar. Baskılarda görüntü üzerinde mavi renk karşıtı olan kısımları daha koyu olarak belirtirler. Bulutlu gökyüzü manzaraları, sabah erken ve akşam geç saatlerde plaj ve kar manzaraları fotograflarının çe*kiminde kullanılırlar. Poz değerleri üzerine etkileri x1,5, x2 dir.
Orta Sarı Filtre: Düzeltme filtreleridir. Manzara fotoğraflarının çekiminde ortokromatik duyarkatlarla en çok kullanılan filtre*leridir. Ortokromatik duyarkatlarda renk tonlarının doğru bir şekilde çıkmasına yardım ederler. Pankromatik duyarkatlarda ise kusursuz bir renk tonu değerlendirmesi yaparlar. Yeşilleri aydınlatır, ayrıntıları daha belirli hale getirirler. Mavi rengin yoğunluğunu arttırır. Bulutlu gökyüzü manzaraları, plaj ve kar manzaraları, çok renkli konuların ve çiçek fotoğraflarının çekiminde kullanılırlar. Poz değerleri üzerine etkileri x2, x3 tür.
Koyu Sarı Filtre: Kontrast filtresidir. Mavi rengin çok daha kuvvet*li bir şekilde belirmesini sağlar. Kullanılma alanı daha etkili olarak orta sarı ve açık sarı filtreler gibidir Bütün sarı filtreler kontrastı artırırlar. Poz değerleri üze*rindeki etkileri x3 ve x4'tür.
Turuncu Filtre: Kontrast filtresidir. Mavi rengi ve daha az olarak da yeşil rengi emerler. Buna karşılık kırmızı ve turuncu renk*leri ve belirli bir oranda sarı rengi geçirirler. Ortokromatik duyarkatlarda bir etkileri olmaz, yalnız pankromatik duyarkatlarla kullanılırlar. Pankromatik duyarkatlarla çok net ve çok parlak bir görüntü verirler. Havanın sisliğini ortadan kal*dırır ve görüşü arttırır. Mavileri ve yeşile bakan mavileri çok koyu, sarıya çalan yeşil ve kırmızıları çok açık renk olarak gös*terir. Bu filtreler sarı ve maviler arasındaki bütün kontrastları belirtmek için, mavi gökyüzü manzaraları ve portre fotograf*çılığında cilt bozukluklarını kaybettirmek için kullanılırlar, fa*kat solgun dudaklar verir. Sarı saçların rengini canlandırır, el*bise renklerini bozar. Turuncu filtreler aşırı derecede kullanılmayacak olursa, güzel sonuçlar verirler. En büyük sakıncaları poz süresinin 4-8 kez daha arttırmalarıdır. Bu arttırma yapılmayacak olursa kon*trast fazlalaşır ve güneşli havada fotoğraf çekildiği halde ge*celeyin çekilmiş gibi bir sonuç elde edilir.
Kırmızı Filtre: Kontrast filtreleridir. Kırmızı ışınları ve biraz da turuncu ışınları durdururlar. Kontrast yapmak için kullanılan bu filtrelerle poz süresini 8-10 kez arttırmak gerekir. Bu filtre*ler çok özel etkiler elde edilmek istenildiğinde kullanılmalıdır. Pankromatik duyarkatlarla kullanılırlar ve açık kırmızı ile or*ta kırmızı renkte yapılırlar. Sonuç görüntü üzerindeki etkileri, mavi ve yeşil renkler siyah, kırmızı ve sarı renkler açık tonda belirir. Çekilen fotoğraflarda gece manzarası, fırtına, koyu gök*yüzü ve puslu bulutlu havalar görüntüsü elde edilmek istenildi*ğinde ve sisli havaya karşın çok net uzak manzara fotoğrafla*rının çekiminde kullanılırlar.
Mavi Filtre: Kontrast filtresidir. Mavi renk ışınlarını geçirip, kırmızı ve turuncu renk ışınlara engel olur. Bu filtreler, sarı filtrelerin tam tersi bir etki yaparlar. Kırmızıları koyulaştırır ve mavileri daha çok soluklaştırırlar. Gün ışığında çok az kullanılırlar. Mavi renge az duyarlı bir duyarkatla mavi yü*zeylerin, örneğin su yüzeylerinin fotografını çekmek için kullanılırlar.
Mavi filtreler yapay ışıkta ve kırmızı renge duyarlı pankromatik duyarkatlarda fotoflud tipi lambaların kırmızı ışınlarını önlemek amacıyla kullanılır. Yapay ışık altında cilt görünüşü*nü güzelleştirir, dudakların kırmızılığını belirgin hale getirir, fakat mavi renkteki gözler beyaz gibi çıkarlar. Poz değerleri üzerindeki etkilen x2, x3'tür.
Sarı-Yeşil Filtreler: Düzeltme filtreleridir. Pankromatik duyarkatlarda manzara fotograflarının çekiminde kullanılan filtrelerdir. Orta sarı filtre etkisi gösterirler. Yeşiller üzerindeki et*kisi biraz daha fazladır. Sonuç görüntü üzerindeki etkisi, ma*vilerin daha belirli hale gelmesi, yeşillerin daha fazla açılma*sıdır. Kırmızıları, özellikle sarı kapsayan kırmızıları daha güzelleştirir. Gökyüzü manzaraları, plaj ve kar manzaraları, ba*har manzaraları fotoğraflarının çekiminde kullanılırlar. Çok duyarlı duyarkatların portrecilikte kullanılmasında meydana gelen çok beyaz ten rengi ve mat dudaklar verme hatasını dü*zeltirler. Poz değerleri üzerindeki etkileri x3, x4'tür.
Yeşil Filtreler: Düzeltme filtresidir. Hızlı pankromatik duyarkatlarla, yeşilliklerin ve yaprakların çekiminde başarılı sonuç verirler ve bunları oldukça hoş açık gri şeklinde yansıtırlar ve kontrastı azaltırlar. Kırmızıları daha koyu bir şekilde belirtir*ler. Ağaç ve bitki fotoğraflarının çekimi için en iyi filtrelerdir. Poz değerleri üzerine etkileri x3, x4'tür.
Filtreler, kendi rengindeki ışıkları geçirir, diğer renklerin ışıklarını geçirmez. Böylelikle ışığını geçirmediği rengin bulunduğu alan filmi pozlamaz ya da diğer renklerin bulunduğu alanlara göre poz değeri düşer ve film yüzeyinde açık tonlarda, baskıda ise koyu tonlarda kalır. Bu da bize istediğimiz kontrastlığı yada gerekli düzeltmeyi sağlar.
İlk fotoğrafçıların ellerindeki film malzemesi tam anlamıyla renk körüydü. Çünkü bu filmler sadece maviyi görebilen ve bunun dışında hiçbir rengi algılamayan filmlerdi. Bu yüzden mavi dışında renklerin bulunduğu objelerin çekimi sırasında mavi çok parlak çıkar, diğer renkler ise film tarafından algılanma derecelerine göre farklı koyu tonlarda görülürdü.
İlk fotoğrafçılar bu olayı bildikleri için, çekecekleri konuya mavi filtre ile bakarlar ve böylece renklerinden etkilenmemeye çalışırlardı. Renk körü film bu yüzden mavi ve sarıyı göze göründüklerinin tam tersi bir parlaklık oranı içinde verirdi. Çünkü göz sarı rengi maviden daha parlak olarak algılar. Mavi ye duyarlı filmde çekim yapıldığını düşünürsek, mavi gök pozitif kart üzerinde beyaz çıkacağı için üzerindeki beyaz bulutların ayrılmadığı, yeşil bitki örtüsünün koyu tonlu, detaysız, sarı çiçeklerin tamamı ile siyah çıktığı görülürdü.
Ortokromatik Film: İsmi ile tam uyum sağlamasa dahi, ileriye doğru çok büyük bir adımı oluşturuyordu. 1870’lerde bilim adamları yeşil ve sarıya da duyarlı Emülsiyonu üretmeyi başardılar. Bu başarıdan o kadar etkilendiler ki, olayı gereğinden fazla şişiren bir yaklaşımla filme "Ortokromatik Film" adını verdiler. Bu ürünün eksik taraflarının ortaya çıkmasından çok sonrada bu isim korundu. Ortokromatik film en çok maviyi görür, bundan biraz az olmak üzere yeşil ve sarıyı da görür ama kırmızıyı göremez.
Pankromatik film: Ortokromatik filmin bu yetersizliği dolayısıyla yeni bir emülsiyon arayışına girilmiştir. Pankromatik film renklere duyarlılığı bakımından bugün de kullanılan filmdir ve bütün renkler için düzeltilmiştir. Ancak mavinin hala biraz daha baskın olduğu görülür.
Filtrelerin kullanımı ile ton röprodüksiyonunun iyileştirilmesi için uygun Filtreler kullanılır.
Bir Pankromatik film renk yorumlama hassasiyeti açısından bir teste tabi tutulsa, bütün renkleri görmesine rağmen ton röprodüksiyonunda yine de bazı hataların olduğu görülecektir. Bu farklılıkların giderilmesi amacıyla bir Filtre cam ya da jelatin gibi renkli bir malzemeden oluşan sistemler kullanılır. Camın veya jelatinin renklendirilme miktarı kullanım amacına göre değişir.
Bir ışık filtresi çalışma bakımından, sıvı filtresine benzetilebilir. Sıvı filtresi nasıl solüsyonun içindeki katı maddeleri sıvıdan ayırıyorsa, ışık filtresi de ışığın içindeki belli renk ışınlarını ortamdan ayırır. Hangi renk filtresinin hangi renkleri geçirip hangilerini tuttuğu, aşağıdaki tablodan görülebilir.
Filtre Geçirdiği renk Tuttuğu renk
Sarı Sarı Mavi
Yeşil Yeşil Magenta
Magenta Magenta Yeşil
Kırmızı Kırmızı Cyan
Mavi Mavi Sarı
Cyan Cyan Kırmızı
Özetlemek gerekirse, bir filtre kendi rengindeki ışığı geçirir, tamamlayıcı rengini tutar.
Filtrenin Gücü: Bu bilgilerden sonra varılan sonuç şudur; bir rengin siyah beyaz film tarafından yorumlanması sırasında hata miktarı arttıkça, kullanılması gereken filtrenin yoğunluğu da artar. Göz önüne alınması gereken önemli bir nokta da kullanılan filtre yoğunluğunun artmasıyla doğru orantılı olarak, poz süresinin de artacağıdır. Çünkü her bir filtre filmin süresine düşüp onu pozlandıracak ışıkların bir bölümünü tutarak filmi etkilemelerini engeller. Pozometreleri TTL ölçüm yapan fotoğaf makineleri bu faktörü hesaba katarak ölçüm yaparlar.
Fotoğrafçılıkta kullanılan filtreler; Düzeltme Filtreleri (Correction Filters), Kontrast Filtreleri (Contrast Filters) ve Özel Etki Filtreleri olmak üzere üç grupta toplanabilir.
1.1. S/B Fotografta Kullanılan Filtreler:
Açık Sarı Filtre: Düzeltme filtresidir, az kullanılır. Ortokromatik duyarkatlarda maviler üzerindeki etkisi azdır. Pankromatik duyarkatlarda hiç bir etki sağlamazlar. Baskılarda görüntü üzerinde mavi renk karşıtı olan kısımları daha koyu olarak belirtirler. Bulutlu gökyüzü manzaraları, sabah erken ve akşam geç saatlerde plaj ve kar manzaraları fotograflarının çe*kiminde kullanılırlar. Poz değerleri üzerine etkileri x1,5, x2 dir.
Orta Sarı Filtre: Düzeltme filtreleridir. Manzara fotoğraflarının çekiminde ortokromatik duyarkatlarla en çok kullanılan filtre*leridir. Ortokromatik duyarkatlarda renk tonlarının doğru bir şekilde çıkmasına yardım ederler. Pankromatik duyarkatlarda ise kusursuz bir renk tonu değerlendirmesi yaparlar. Yeşilleri aydınlatır, ayrıntıları daha belirli hale getirirler. Mavi rengin yoğunluğunu arttırır. Bulutlu gökyüzü manzaraları, plaj ve kar manzaraları, çok renkli konuların ve çiçek fotoğraflarının çekiminde kullanılırlar. Poz değerleri üzerine etkileri x2, x3 tür.
Koyu Sarı Filtre: Kontrast filtresidir. Mavi rengin çok daha kuvvet*li bir şekilde belirmesini sağlar. Kullanılma alanı daha etkili olarak orta sarı ve açık sarı filtreler gibidir Bütün sarı filtreler kontrastı artırırlar. Poz değerleri üze*rindeki etkileri x3 ve x4'tür.
Turuncu Filtre: Kontrast filtresidir. Mavi rengi ve daha az olarak da yeşil rengi emerler. Buna karşılık kırmızı ve turuncu renk*leri ve belirli bir oranda sarı rengi geçirirler. Ortokromatik duyarkatlarda bir etkileri olmaz, yalnız pankromatik duyarkatlarla kullanılırlar. Pankromatik duyarkatlarla çok net ve çok parlak bir görüntü verirler. Havanın sisliğini ortadan kal*dırır ve görüşü arttırır. Mavileri ve yeşile bakan mavileri çok koyu, sarıya çalan yeşil ve kırmızıları çok açık renk olarak gös*terir. Bu filtreler sarı ve maviler arasındaki bütün kontrastları belirtmek için, mavi gökyüzü manzaraları ve portre fotograf*çılığında cilt bozukluklarını kaybettirmek için kullanılırlar, fa*kat solgun dudaklar verir. Sarı saçların rengini canlandırır, el*bise renklerini bozar. Turuncu filtreler aşırı derecede kullanılmayacak olursa, güzel sonuçlar verirler. En büyük sakıncaları poz süresinin 4-8 kez daha arttırmalarıdır. Bu arttırma yapılmayacak olursa kon*trast fazlalaşır ve güneşli havada fotoğraf çekildiği halde ge*celeyin çekilmiş gibi bir sonuç elde edilir.
Kırmızı Filtre: Kontrast filtreleridir. Kırmızı ışınları ve biraz da turuncu ışınları durdururlar. Kontrast yapmak için kullanılan bu filtrelerle poz süresini 8-10 kez arttırmak gerekir. Bu filtre*ler çok özel etkiler elde edilmek istenildiğinde kullanılmalıdır. Pankromatik duyarkatlarla kullanılırlar ve açık kırmızı ile or*ta kırmızı renkte yapılırlar. Sonuç görüntü üzerindeki etkileri, mavi ve yeşil renkler siyah, kırmızı ve sarı renkler açık tonda belirir. Çekilen fotoğraflarda gece manzarası, fırtına, koyu gök*yüzü ve puslu bulutlu havalar görüntüsü elde edilmek istenildi*ğinde ve sisli havaya karşın çok net uzak manzara fotoğrafla*rının çekiminde kullanılırlar.
Mavi Filtre: Kontrast filtresidir. Mavi renk ışınlarını geçirip, kırmızı ve turuncu renk ışınlara engel olur. Bu filtreler, sarı filtrelerin tam tersi bir etki yaparlar. Kırmızıları koyulaştırır ve mavileri daha çok soluklaştırırlar. Gün ışığında çok az kullanılırlar. Mavi renge az duyarlı bir duyarkatla mavi yü*zeylerin, örneğin su yüzeylerinin fotografını çekmek için kullanılırlar.
Mavi filtreler yapay ışıkta ve kırmızı renge duyarlı pankromatik duyarkatlarda fotoflud tipi lambaların kırmızı ışınlarını önlemek amacıyla kullanılır. Yapay ışık altında cilt görünüşü*nü güzelleştirir, dudakların kırmızılığını belirgin hale getirir, fakat mavi renkteki gözler beyaz gibi çıkarlar. Poz değerleri üzerindeki etkilen x2, x3'tür.
Sarı-Yeşil Filtreler: Düzeltme filtreleridir. Pankromatik duyarkatlarda manzara fotograflarının çekiminde kullanılan filtrelerdir. Orta sarı filtre etkisi gösterirler. Yeşiller üzerindeki et*kisi biraz daha fazladır. Sonuç görüntü üzerindeki etkisi, ma*vilerin daha belirli hale gelmesi, yeşillerin daha fazla açılma*sıdır. Kırmızıları, özellikle sarı kapsayan kırmızıları daha güzelleştirir. Gökyüzü manzaraları, plaj ve kar manzaraları, ba*har manzaraları fotoğraflarının çekiminde kullanılırlar. Çok duyarlı duyarkatların portrecilikte kullanılmasında meydana gelen çok beyaz ten rengi ve mat dudaklar verme hatasını dü*zeltirler. Poz değerleri üzerindeki etkileri x3, x4'tür.
Yeşil Filtreler: Düzeltme filtresidir. Hızlı pankromatik duyarkatlarla, yeşilliklerin ve yaprakların çekiminde başarılı sonuç verirler ve bunları oldukça hoş açık gri şeklinde yansıtırlar ve kontrastı azaltırlar. Kırmızıları daha koyu bir şekilde belirtir*ler. Ağaç ve bitki fotoğraflarının çekimi için en iyi filtrelerdir. Poz değerleri üzerine etkileri x3, x4'tür.
