Tarihçe
Sfenks Kedisi,1966 da Kanada da ortaya çıkartılmış, tabir caizse modern bir kedi türüdür. Kanada'nın Toronto şehri sakinlerinden Mrs.Micalwaith’in sahibi olduğu, siyah – beyaz renkli kedisi, 1966 yılının 31 Ocak günü, genleri farklılaşmış tüysüz bir erkek yavru doğurdu, ismini “Prune” koydular. Üniversiteli bir genç, olayı duyunca, dünyaya gelen bu farklı kedi ile ilgilendi. Annesi Mrs. Yania Bawa, Siyam kedileri yetiştiriyordu. Ana oğul, tüysüz bir kedi türünü başlatmak üzere birlikte yola çıktılar, tüysüz yavruyu anası ile birlikte aldılar ve bir yetiştirme programı yaptılar. Önce, erkek yavru olgun çağa gelince, geriye doğru ana ile eşleştirildi. Daha sonra da, kısa tüylü ve tüysüz başka kediler ile eşleştirmelere devam edilerek adına Sfenks dedikleri bu türe ulaştılar. Tür, 1971 de yarışmalara katılma hakkını kazanarak şampiyonluk statüsü elde etti. Ancak kısa bir süre sonra bu statü kaldırıldı. Bu türe karşı bir muhalefet başlatılmıştı. Birçok kişi, böyle suni zorlamalarla yeni türler yaratmaya tamamen karşı idiler. Diğer taraftan da bu metodla dişi kedi ortaya çıkartmak birtakım güçlükler yaratıyordu. Bu sebeplerden dolayı Kanada'da türün devamı tehlikeye düştü.
Tartışmalar sürerken, bu yeni türe mensup birkaç kedi, Kanada'dan Avrupaya ihraç edildi. Hollanda'da , Fransa'da ve nihayet İngiltere'de bu tüysüz kediyi yetiştirmek için programlar başlatıldı. Halen bu tür nadir olmakla beraber, devam etmekte olan çalışmalar dolayısile neslinin idamesi sağlama alınmış durumdadır.
Sfenks Kedisi, 1990 yılı başlarında TICA tarafından yeniden şampiyonluk statüsüne kavuşturuldu. TICA, The International Cat Association = Uluslararası Kedi Birliği’nin kısaltmasıdır. Bu birlik, 1979 yılında kurulmuş olup, ABD’ de, Kanada’da , Japonya’da yarışmalar ve show’lar düzenlemektedir ve dünya üzerinde en geniş genetik kütüğünü tutması ile ünlenmiştir. İki yılda bir yayınladığı TICA Yıllığı adlı bir de yayını mevcuttur.
Sfenks Kedisinin en enteresan özelliği, tüysüzlük durumuna sebep olan dominant gen’in, aynı zamanda, hayvanın vücut yapısının da değişmesine yol açmasıdır. İlk tüysüz kediyi doğuran ana kedinin ortalama büyüklükte ve tüm kedilerin yumuşak hatlarına sahip olmasına karşın, bugünkü Sfenks Kedisi, istisnai uzunlukta ve gövde yapısı da sert köşeli hatlara sahiptir. Bu açıdan, Sfenks Kedisi Rex türlerini hatırlatmaktadır.
Rex türlerini bir başka yazımızda ele alacağız, ancak şimdilik bu türlerin diğer kedilere nazaran tüylerinde ve vücut yapılarında bir takım farklılıklar gösterdiğini, çok sağlıklı olmalarına rağmen sağlıksızmış intibarını verdiklerini söylemekle iktifa edelim.Rex Kedileri’nin önemli karakteristiği, vücutlarının ince ve uzun olması, ayrıca sert hatlara sahip olmalarıdır, keza, tüylerinin seyrek ve dağınık görüntü vermesidir.
Sfenks Kedileri, soğuğa tahammül edemezler. Bu itibarla daima ev içinde muhafaza edilmeleri ve soğuktan korunmaları gerekir. Böyle bir kediyi beslemenin tek avantajı, kedi tüyüne karşı alerjik olanların normal olarak bu kediden rahatsız olmamalarıdır. Ancak, çok aşırı alerjik bünyelerde, kedinin derisi üstündeki, çok ince, şeftali tüyü diyebileceğimiz çok kısa tüylerin dahi alerjik etkisi olduğu söylenmektedir. Hemen her türlü rengi olabilir.
Şahsiyet
Bu kediyi, canlı olarak gören ve tanıyanlar, onun ne kadar hassas ve sevecen tabiatlı olduğuna şahittirler. Bu karekteri bile onun tuhaf görüntüsünü telafi etmeye yeterlidir. Son derecede dostça ve sevgi ile insana yaklaşır. İyi tanıyanlar onu, biraz maymun, biraz köpek, biraz çocuk ve biraz da kedi olarak tavsif ederler. Sfenks Kedisini sadece fotoğrafta görmüş olanlar onu, belki itici bulabilirler. Nitekim böyle düşünen bazı kişiler, onu, tüysüz vücutlu, yılan suratlı, fare kuyruklu, yarasa kanadına benzeyen kulaklı, kısaca bulunabilecek en çirkin kedi şeklinde tarif ederler. Kanadalı bu tüysüz, çıplak kedi, bu hayret verici görüntüsü dolayısile ya çok sevilmiş, ya da çok nefret edilmiştir. Ancak hiçbir zaman önemsenmeyip küçük görülmemiştir. Bazıları onun için , “ O kadar çirkindir ki onun için güzeldir” derler.
Derleyen
Süreyya Somer
Kaynaklar
- Cat Breeds of the World- Desmond Morris,
- The Illustrated Encyclopedia of Cat Breeds –Angela Rixon. Alıntıdır...
Yorgunella affetmem göbişlerinide ıssırırım :=))))
Sfenks'in kulakları ne kadar da büyükmüş
