Türkçede sık yapılan yanlışlar

Çok doğru ve gerekli bilgiler verdiğiniz için teşekkürler.

Bu aydınlatıcı bilgiler için teşekkürler.

çok güzel bir konuya değinmişsin. Paylaşımın için teşekkürler...

atlamıyalım, gelmiyecek, başlıyan... : Ünlü daralması görülen kelimeler bazen olmadık yerde kullanılıyor. Ünlü daralması -a, -e” ünlülerinin “-yor” eki nedeniyle “ı,i,u,ü” ye dönüşmesi ile oluşur.

Atla - Atlıyor, Gelme - Gelmiyor, Başla - Başlıyor

-ecek, - acak ekinden önce gelen ünlüler daralmaya uğramaz.

Doğrusu : Atlamayalım, gelmeyecek, başlayan

beyenmek, eylenmek, öğünmek: ğ ve y zaman zaman yanlış kullanılabiliyor.

Doğrusu: Beğenmek, eğlenmek, övünmek

Fransızca dili bilmek: Fransızca, Fransız dili anlamına gelmektedir zaten.

Doğrusu: Fransızca bilmek veya Fransız dili bilmek

Arkadaşlar, karşılıklı tartışmayın lütfen.: Zaten insan tek başına tartışamaz...

Doğrusu: Arkadaşlar, tartışmayın lütfen.

Çok mütevazisin: Mütevazi arapça kökenli olup birbirine paralel anlamına gelir. Eğer birine "çok mütevazisin" derseniz, çok paralel açılara sahipsiniz demiş olursunuz

Doğrusu: Çok mütevazısın.

dahili ve harici bedbahtlar : Atatürk'ün gençliğe hitabesinde kullanıldığını sandığımız "bedbaht" kelimesi aslında bahtı kötü, bahtsız anlamındadır. Oradaki doğru kelime "bedhahtır" (kötü niyetli).

Doğrusu: dahili ve harici bedhahlar

-de eki ve "de" bağlacı

En sık yapılan hatalardan birisi de bağlacı ile -de ekinin kullanımı...

-de hal(durum) eki:

Bu ek her zaman kelimeye bitişik yazılır
Evde, okulda, yedide.

Duruma göre sertleşebilir.
Sınıfta, araçta, beşte, uçakta.

İsmin hallerini hatırlamayan yoktur herhalde
-yalın hali
- i hali,
-e hali,
-de hali
-den hali

işte buradaki -de o... En belirgin özelliği ise bu ekin kullanıldığı bir cümlede ek çıkarılırsa cümlenin anlamı değişir veya bozulur.

Örnek:

Oturduğu sandalyede uyudu kaldı.
Oturduğu sandalye uyudu kaldı. (Sanki burada sandalye uyumuş anlamı veriyor)

Sınavlara evde hazırlanıyor.
Sınavlara ev hazırlanıyor. (Ev sınavlara hazırlanabilir mi?)

Kullanıldığı yerler:

İsimleri fillere bağlar.
Bahçede gezme, dükkanda otur, evde kaldı...

Cümlede dolaylı tümleç, zarf tümleci ve yüklem yapar:
Deniz kıyısında çok hoş vakit geçirdik. (dolaylı tümleç)
Akşam sekizde gelecek? (zarf tümleci)
Hali vakti yerinde. (yüklem)

Zaman bildirir:
Kasımda aşk başkadır.

Fiili durum yönüyle niteler:
Dereyi bir adımda geçti.
Konuşmayı ayakta dinledik.

Zaman ve sayı bildiren kelimelere eklenerek ölçü, miktar bildirir:
Ayda 3 gün annesini ziyarete gider.
Yüzde seksen maliyetim var.

İkilemeler kurar:
Ayda yılda bir yüzerim.
Orada burada geziyor.

Eklendiği kelimeyi sıfat yapar:
Gök maviliğinde gözleri vardı.

Yapım eki görevi görür:
Gözde öğrencilerdendi.
Sözde okulu birincilikle bitirmiş...


de bağlacı :

Bu bağlaç her durumda ayrı yazılır. Kendinden önce ve sonra gelen kelimelerden ayrı yazılır. Konuşmada olsa da yazıda sertleşmez. -te veya -ta şeklinde yazılmaz.

Şubat da geldi geçti.
Buradaki araç da beyaz.
Güneş de ne yakıcı bugün.

Bu "de" bağlacı cümleye "dahi" -çok zeki anlamında kullanılan dahi değil- anlamı katar. Buradaki "de" cümleden çıkarıldığında -çoğunlukla- cümlenin anlamı bozulmaz, belki anlam daralması yaşanabilir.

Toplantıya Selim de katıldı.
Toplantıya Selim katıldı.

Bu kitabın aynısında bende de var.
Bu kitabın aynısından bende var.

Her zaman kendinde önce gelen heceyi vurgulu söyletir. Konuşurken dikkat edin, "de"bağlacından önceki heceyi okurken sanki bağırır gibi dik tonda söylersiniz. Vurgulanan hecenin altını çiziyorum.

Bu konuya Ayşe de çalıştı.
Ağaçtaki kuşlar da ne hoş ötüyorlar
Evde de yemek yiyebiliriz.

Ayrı yazıldığı için özel isimlerden sonra gelse de kesme işareti ( ' ) ile ayrılmaz.
-de eki ile "de" bağlacını aynı cümlede kulanalım.

Türkiye'de Mehmet de çalışabilir.
Ayşe'deki kazağın aynısını Hatice de satın almış.

Sanırım bu kadar örnekle artık -de eki ve "de" bağlacı kolayca birbirinden ayrılır.

Az önce terazi yerine moderatöre bildir butonuna basmışım.
Emeğinize sağlık, teşekkürler.

Önder bey harika olmuş bu ben de eklemeliyim dayanamayacağım:

Ölü ölmez, insan kendini intihar edemez ve uyku uyunmaz
biri ölür, insan kendini öldürür ya da intihar eder ve uyunur.

Çok mütevazisin: Mütevazi arapça kökenli olup birbirine paralel anlamına gelir. Eğer birine "çok mütevazisin" derseniz, çok paralel açılara sahipsiniz demiş olursunuz

Genişletmek için tıkla ...

Eğitim şart!

en önemli değerimiz Türkçemiz daha dikkatli daha özenli olmalıyız bende kendime pay çıkardım önemli bir konu teşekkürler.

Ben en çok bu Eğer yerine Eyer kullanılmasına sinir oluyorum!

Bir tane de ben yazayım istedim

En çok kullanılan anlatım bozukluklarından birisi:
"Ağrısız kulak delinir" doğrusu "kulak ağrısız delinir" olmalı.

farkediyosunuzdur forumda bile o kadar anlamsız cümleler kuruluyor ki, kelimelerden harfler düşülüyor, anlamsız kelimeler, devrik cümleler kuruluyor. bunu bende yapıyorum bazen ama şu msn dilinde konuşmalara sinir oluyorum. Dilimizi kaybetmeyelim. Türkçe Dünyanın en güzel bir kaç dilinden biri. Dilimizi kaybetmeyelim.

enstantane53' Alıntı:

farkediyosunuzdur forumda bile o kadar anlamsız cümleler kuruluyor ki, kelimelerden harfler düşülüyor, anlamsız kelimeler, devrik cümleler kuruluyor. bunu bende yapıyorum bazen ama şu msn dilinde konuşmalara sinir oluyorum. Dilimizi kaybetmeyelim. Türkçe Dünyanın en güzel bir kaç dilinden biri. Dilimizi kaybetmeyelim.

Genişletmek için tıkla ...

Bu konuda sana katılıyorum. Eklemek istediğim bir kaç şey var. Ben forumda cevap yazarken çoğu zaman "-da -de" eklerini "-ki" eklerini ayırmıyorum bazen de hızlı yazmaktan harfleri yanlış yerde kullanıyorum buraya kadar herşey affedilebilir en azından masımca hata olarak kabul edilebilir ve düzeltilmesi zamanla ve dikkatle mümkün olabilir, ancak şu MSN dili dediğimiz bilerek harfler ile oynama kısa yazma laubali şekilde yazışmalar canınmı çok sıkıyor, ve savunmalar hep aynı "bilerek yazdım" şeklinde oluyor.... Daha kötü ya!.. madem biliyorsun neden yanlış yazıyorsun?.. Lütfen bilerek yapılan kelime oynamalarına karşı TÜRKÇE'mizi koruyalım Türkçe de "sewiyom" diye bir kelime yok "qelicem" yok..

Öncelikle bu konuda hassasiyetiniz için teşekkürler.

Ben de bir kaç bir şey ekleyeyim.
MSN dilini kullanmak...
Kullanılan birtakım kısaltmalar:

Pardon yerine; "prd"
Canım yerine; "cnm"
Teşekkürler yerine; "tşk."
....
Bunlar yine iyi; "k" yerine "q", "v" yerine "w", "z" yerine "s";
(çoq, Walla, güSel v.s...)
Bazı kelimelerden bazı harflerin çıkarılması veya ingilizce olarak kullanılması:
Örnek: "seviom"(daha korkuncu bazen: "sewiom"), "thanks" v.b...)

Forumda sık rastladıgım bir kaç şey: "herkes" yerine herkeZ ;
Fotoğraf yerine fotoGraf yazılması(ki resim ile fotoğraf ayrımını geçiyorum(resim çizilir, fotoğraf çekilir ), program yerine proĞram v.s...

* "," den sonra bir boşluk bırakmamak...:headbang:

Bu örnekleri çoğaltmak mümkün.Biz hata yapmıyormuyuz, tabi ki de yapıyoruz, ama önemli olan; HATAYI BİLEREK YAPMAMAKTIR. En acısıda göz göre yapmak.(Sanırım dilimizi beğenmiyorlar, başka kullabilecegimiz bir dil mi var da, biz bilmiyoruz?)

Benimde mesajlarımı arattırsak, bir çok hata, eskiden de olsa msn diline rastlarız.Ama dediğim gibi önemli olan, hatayı tekrar yapmamak ve farkında olmak...

Bu bizim dilimiz, kullanabilecegimiz başka TÜRKÇE yok.İmzamdaki gibi "Türkçemiz, parmak izimiz..."
Bizi yansıtabilecek, en iyisi şekilde anlatabilecek, başka bir iletişim aracı var mı?

Özellikle internette; karşımızdakinin kim oldugu göremiyoruz, sesini duyamıyoruz, sadece onu yazdıklarından ve yazım şeklinden çıkarabiliyoruz, değil mi?

Teşekkürler.

Bu konuda benimle aynı şeylerden rahatsızlık duyan arkadaşları görmek, beni gerçekten çok mutlu etti.

blueden' Alıntı:

* "," den sonra bir boşluk bırakmamak...:headbang:

Genişletmek için tıkla ...

Blue'nun söylediğine ek olabilecek bir rahatsızlığım daha var ki, o da cümlelerin noktalama işaretleri kullanılmadan yazılması. Arkadaş yardım istiyor, ama cümleleri öyle bir yazmış ki, ne bir virgül, ne bir nokta, ne de bir soru işareti vs., hiç biri yok. :angry: Yardım etmek 5 saniyeyi almaz ama, sorunu anlayabilmek için bazen 5 dakika "şifreyi" çözmekle uğraşıyorum. :angel:

paylaşım güzel.fakat konu türkçeyse ,doğrusu denilen cümleler de geçen kelimelerin de türkçe olması önemlidir
Doğrusu: Çalışmada nüanslar bulunmaktadır

Bu tarz 'Türkçemiz' ile ilgili konuları her gün güncellemeliyiz bence..Çünkü her gün yeni katılan arkadaşlar oluyor. Belki uyarmalarda bir azalma olur.

Eski Meclis Başkanı: Anlatılmak istenen meclisin eski (önceki) olması ise cümle doğru fakat eğer başkan eski (önceki) ise yanlış.

Doğrusu: Meclis Eski Başkanı

Önemli bir konu; fakat bu bilgi yanlış. Doğrusu "Eski Meclis Başkanı"dır. Şöyle ki:
"Meclis Başkanı" söz grubu bir belirtisiz isim tamlamasıdır. Belirtisiz isim tamlamalarının önüne gelen sıfatlar, önüne geldiği kelimeyi değil, tamlamanın tamamını niteler. Tamlamanın tamamı da "Meclis Başkanı" olduğu için "eski" olan "Meclis" değil "Meclis Başkanı"dır.
Duyarlılığınız için yine de teşekkür ederim.

Şimdi benim dikkatimi çekiyor, şarzım bitti diye bir kelime kullanılıyor.
Acaip uyuz oluyorum.

Şarj abicim şarj.