3. fotografta, grafikerin elindeki aracın ismini bile bilmez bugünün tasarımcıları...
Şimdilerin maket bıçaklarına hiç benzemez ve iyi kullanmak için uzun zaman alıştırma yapmak gerekir. O dönemin grafikerlerinin iyi kulanması gereken 2 araçtan biri bu kesim aleti olan kretuar, diğeri de rapido isimli farklı uç kalınlıklarına sahip özel bir doldurma mürekkepli kalemdi. Bilgisayarın olmadığı dönemlerde fotoğraflar kretuar aracılığıyla dekupe edilir ve milimetrik kağıtlar üzerinde rötuş-montaj çalışmaları yapılırdı. Parmak kesmeden grafiker olunmazdı
Metinler özel bir dizgi makinesi ile önceden saptanmış ölçüler içine önceden saptadığınız yazı karakteri ve puntosuyla dizilir, 'copyproof' kağıtlarına basılmış olarak grafikere gelirdi. Yazıda bir hata varsa kretuarla hatalı harf kesilip çıkartılır, yedek olarak dizilen harflerden doğrusu kesilerek pikaj yapılırdı. Karanlık odada filmi alınan çalışmaya 'aptek' aracılığıyla son rötuşlar atılır ve pikajdan kaynaklanan kesim izleri kapatılırdı. Milimetrik kağıda 'trase'si çizilen görselin diası üzerine yapıştırılır, kenarlara rapido ile krosları konur ve renk ayrım şirketlerine gönderilirdi.
Nereden nereye geldik...