Merhaba,
Corel Draw, her grafik programda olduğu gibi, özellikle vektörel çizim klasmanında kendine özgü bazı ciddi özellikleri vardır. Ve bu özellikler hâlâ herhangi bir program tarafından doldurulamamıştır. Artık kıyaslanacak en önemli programlar arasında yalnızca AI kalmıştır.
Grafiker, öyle ya da böyle çalıştığı program ve platformdan bağımsız olmalıdır. Aslolan yaratıcılık ve tasarım bilgisidir. Durum böyle olunca, bir işi en kolay, en az zamanda yapacağınız program öne çıkar. Yoksa gereksiz bir program veya platform tutkusu, sizi; yalnızca size karşı sorumlu tutar. Bu sizin (bir) sorununuzdur.
Vakit, nakit, prestij... Oysa bir tasarımda bulunuyorsanız, programınız sizin en önemli yardımcınızdır. Buna platform da dahil edilebilir.
Yani kısaca CD, AI... Windows, Mac... sizin tasarım yaparken kullandığınız araçlardır. İstediğiniz kadar pahalı, istediğiniz kadar yaygın... sistemler kullanın, eğer sizde peri tozu yoksa, bu markalar hikayedir.
Sadece nasıl görünmek istediğinizin ifadesidir. Nasıl ve ne kadar yaratıcı olduğunuzun değil!..
Sayın K. Çakır'ın ısrarlı ve haklı olarak konuya projeksiyon tutmasını, açtığı konuya karşı sorumluluğunu saygıyla karşılıyorum.
Gelin görün ki, Macintosh platformundaki (neredeyse) vektörel tek çizim programının AI olması, konuyu şu veya bu şekilde Mac kullanıcılarının bir alınganlık haline getirmesine neden olmaktadır. Bu yüzden bazı kimselerin, CD kullanıcılarını katagorize etmek ve küçümsemek için ısrarla Mac-Pc savaşına getirmeleri normal bir sonuçtur.
Bunu da anlayışla karşılıyorum. Demek ki, eğer CD'ın üstün veya yetersiz özelliklerini vurgulamak için sadece PC ortamında çalışanları çember içinde tutabiliriz.
Çünkü Mac ortamında sadece AI'den bahsedebiliriz. Şimdi, burada bütün grafikerleri CD'nin üstünlüklerine inandırsak, Mac kullanıcıları ne yapacak?
Windows'a mı başlayacaklar?!
Demek ki, Sayın K. Çakır bile burada baltayı taşa vurmakta, çemberin kendiliğinden daraldığını (umarım) görmektedir.
Peki, biz yine de ve aynı anda hem CD, hem de AI kullanabilecek durumda olan, yani PC kullanıcıları için Corel'ın üstün taraflarını anlatmaya çalışalım. Tabii ki, Sayın Grafink'in de (kullanamasa bile) belirttiği gibi CD'nin AI karşısında oldukça zayıf yönleri de vardır.
Ama burada üstün taraflarını, tercih sebebi özelliklerini anlatmaya çalışacağım. Bu başlık altında bunu yapacağım.
Corel'in en önemli özelliği, onun sezgisel olmasıdır. Kullanıcı dostu olmasıdır.
Örneğin, araç kutusundaki hangi araca geçerseniz geçin, hemen property paneli (yukarıda, menü altındaki uzun bant) ona göre yapılanacaktır. Yalnızca kullanabileceğiniz araç özellikleri aktif kalır, diğerleri sönük yani pasif haldedir. Hâlâ FH kullananlar için bu önemli bir özelliktir. Ama bu, AI'de de vardır.
Fakat bazı sezgisel özellikleri ise CD'yi öne çıkarır. Örneğin eğer sayfa büyüklüğünde otomatik bir dörtgen çizmek istiyorsanız, dörtgen aracına iki defa ardışık tıklattığınızda CD hemen sayfayı kaplayan bir dörtgen çizer. Ne ölçü girmeniz, ne de hizalama yapmanız gerekir. Üstelik, bu yöntemle bir dörtgen çiziyorsanız CD; sizin bu dörtgeni "bir arka plan yaratma" düşüncenizde olduğunu bilir ve bu dörtgeni en arkaya atar! Oysa bildiğimiz kural neydi? En son çizilen nesne, hiyerarşik olarak en üstte durur!
AI'de de artık son versiyonlarında "arkaya çiz" komutu konmuş durumda. Ayrıca hizalama yapmadan da "snap" ve "smart guides" komutlarını vererek ölçü girmeden sayfa büyüklüğünde bir dörtgen çizebilirsiniz.
Ama bunlar için CD' sadece dörtgene iki tık yeterli.
Oysa AI'de ise önce arkaya çiz komutu, aktif değilse snap to point, ve yine aktif değilse smart guides yapmalısınız.
Aklıma gelen önemli bir özellik de, koordinat sistemi.
CD'de, bir nesnenin koordinatları, matematikteki gibidir. Öyle de olmalıdır.
Yani sayfanın sıfır noktası, sayfanın sol alt köşesidir. CD'de sayfa koordinat sistemine göre şöyledir. FH'de de böyleydi.
Oysa AI'de ise sayfanın sıfır noktası sol üst köşedir. Her ne kadar sıfırı, sol alt köşeye, istersek çekebiliriz. Ama "varsayılan" değildir. Yani bunu elle yapmalıyız.
Neden?
Bunun PS'taki kullanımı anlaşılır bir durumdur, çünkü fotoğraf için sadece fotoğrafın içi koordine edilir. Ama AI için böyle bir sınırlama neden olsun ki?
Bu durum, koordinat sistemindeki eksi ve artı uzaylarda daha belirgindir. CD'de ve AI'deki durum aşağıdaki gibidir.
Demek ki, AI'de bildiğimiz matematiğin kuralları geçmiyor. Yine, temel özelliklerden bahsedecek olursak, CD'de bazı özellikler devasadır. Detaylarla çalışıyorsanız, CD size ummayacağınız, ya da diğer bir deyişle AI'de asla olmayan bir büyütme gücü-zoom yeteneği verir. Özellikle, büyük dosyalarla çalışıyorsanız, veya benim gibi detaylar hastası iseniz CD'nin x5 versiyonu % 264.583 oranında büyütme yapar! CD x4 de bu % 450.000 idi. (küsürlerini hatırlamıyorum) Ne hikmetse son versiyonda bu yarıya indirildi.
Oysa AI'de bu en fazla % 6400 gibi mütevazi bir rakamdır...
Detay arayışını, hassasiyeti kesinlikle doyurabilen tek program CD'dir. (Cad programları konu dışıdır)
Sayfa boyutu konusunda da CD'yi aşmak zordur.
Evet, inanamıyacaksınız, Sayfa boyutu 75mx75m!
neredeyse futbol sahası! Neden çıkış atölyelerinin, araç ve bina giydirme yapan firmaların ısrarla CD kullandıklarını daha iyi anlarsınız. Bu, onların veya tüm CD kullanıcılarının sahip oldukları üstün taraflardan biridir. (her ne kadar, bu kadar büyük bir dosyayı ekranda full-frame yapmak mümkün olmasa bile)
Tabii burada CD'nin bazı yönlerden fazla uçmuş olduğu söylenebilir. Örneğin birimlerde bu vardır. Metre'ye kadar birimler anlaşılır, ama
kilometre cinsinden birim koymak bana biraz uçuk geliyor. CD de ekranda herşeyi aynı anda görürsünüz. Ekranın alt kısmında çok başarılı bir durum satırı (status bar) vardır. Bir nesnenin ne olduğu, hangi layerde olduğu, dolgu rengi, kontur rengi ve kalınlığı, koordinatları...Grup, o grubun kaç elemandan olduğu, nesnenin özellikleri, hangi efektler kullanıldığı.... Bunların hepsini aynı anda görürsünüz.
Oysa, AI'de çoğu zaman bir nesnenin yapısını tam olarak öğrenmek ve ona göre hareket etmek için maalesef Apperance paneli bile yeterli gelmiyor! Örneğin en basitinden, bir grubun kaç elemandan oluştuğunu AI'de anlayamazsınız. Oysa çok karmaşık bir projede çıkış prosedürü için veya çıkıştaki sorunları anlayabilmek için bu önemlidir.
Bir nesneye ait özellikleri, görebilmek için AI'de 3-4 panel ayrı ayrı açmanız gerekir. Bu bile yeterli değildir. Zaten bir süre sonra panellerle boğuşmak zorunda kalıyorsunuz. Oysa CD'de bir panel kaosu yoktur. Fakat CD'de gelen panellerde çok büyük. Bakın bu eleştirilebilir...
Tasarım elemanları açısından da CD'nin küçümsenmeyecek ciddi özellikleri vardır. En basitinden CD, dörtgen elips gibi elemanları tanır, özelliklerine göre davranır. Bir dörtgenin köşelerine birbirinden bağımsız radiusları hemen ve istenirse elle verilebilir. İstenirse her köşeye bağımsız radius değerleri verilebilir. Farklı farklı radiuslar verilse bile o hâlâ dörtgendir. Özellikle ambalaj tasarımı yapanlar, kapatma kulaklarını yaparken bunun ne anlama geldiğini bilirler.
Oysa AI, dörtgenin her köşesine farklı radius vermeyi bırakın, onu dörtgen olarak bile tanımaz. O bir path'dir.
Aynı prosedur elips için de geçerlidir. CD'de shape tools ile (ikinci araç) Elipsin kontrol noktasını elipsin içinden çevirirseniz yay, dışarıdan çevirirsenin dilim yaparsınız.
Ne kadar esnek bir çalışma profili, değil mi?
AI ise elipsi zaten tanımaz. Ondan yay yapmak, dilim yapmak için başka yöntemlere başvurmalısınız.
Öte yandan CD'de üstün tipografi, kerning, tracking özellikleri neredeyse bir numaradır.
Bir yazı; özelliklerini kaybetmeden modifiye edilebilir. Her zaman geriye dönüş mümkündür. CD'de bir metin içindeki her karakter, ayrı bir nesne gibidir. Bu harfe ait, harfin sol alt köşesinde küçük bir kontrol noktası vardır. Shape aracı ile bu nokta sürüklenebilir, metnin dışına çıkarılabilir, inanmayacaksınız, açısı bile değiştirilebilir. Yazıyı konvert etmeden herhangi bir programda bu mümkün değildir ve
CD'de bunu 20 yıldır yapabiliyoruz... CD'de bir yazının artistik bir yapıda mı, yoksa paragraf mı olduğu çok belirgindir. Buna göre tab ilişkileri sorgulanabilir. Bu yazı türleri, birbirine dönüştürülebilir. Shape aracı ile görerek espas ilişkileri, satır aralıkları çok verimli olarak düzenlenebilir. AI'de görerek, yani fare marifeti ile bunları yapmanız mümkün değildir. Ancak panelden parametre girerek kısıtlı özellikte bunlar yapılabilir. Ama, AI'de de CD'de olmayan özellikler vardır. Örneğin ligature yetenekleri CD'de yoktur.
Şimdilik bunları söyleyebilirim. CD'ı "bir tasarım programı" olarak öne çıkaran diğer özellikleri bir diğer yazıya bırakıyorum. AI'yi de öne çıkaran yazılar da yazacağım. Çünkü gerçekten de AI'de önemli özellikleri olan bir program.
Görüşmek üzere.
Tuncer ÖZKAN
